Hoe kies ik juist een koelinstallatie?

• 19-06-2023


• Joris Bracke


• 0 Comments

• Blogposts
  

De zomers worden steeds warmer en daardoor wordt het binnen in gebouwen ook steeds warmer. Je kan de warmte buitenhouden door zonwering voor de ramen te hangen of bomen rondom het gebouw te planten. Als dat niet mogelijk of niet voldoende is, kan je een koelinstallatie plaatsen. Maar hoe selecteer je dan de juiste koelinstallatie?

Condenserende koeling of niet-condenserende koeling?

Als je de lucht in een ruimte afkoelt, kan de temperatuur van de lucht onder het dauwpunt zakken en dan ontstaat er condenswater. Dit gebeurt bijvoorbeeld in een typische airco binnenunit, het condenswater wordt dan via een natuurlijke afvoer of condenspomp afgevoerd. Het voordeel hiervan is dat je lucht tot een lage temperatuur kunt afkoelen en dat je dus op een “krachtige” manier gaat koelen. Dit wordt ook wel “diepkoelen” genoemd.

Als je gaat koelen met de vloerverwarming of met een klimaatplafond, kan je de temperatuur van het water dat door deze systemen vloeit niet laten dalen onder het dauwpunt. Anders kunnen er zich waterdruppels op de vloer vormen en dan willen we vermijden. Dit noemen we niet-condenserend koelen en hier kan je iets minder krachtig mee koelen als met een airco toestel. Het voordeel is dat deze systemen wel heel efficiënt kunnen werken door bijvoorbeeld een warmtepomp aan te sluiten op de vloerverwarming, die dan in de zomer ook kan koelen. Je kan ook gaan “voorkoelen”. Dit wil zeggen dat de thermische massa van de vloer al afgekoeld wordt naar een lagere temperatuur voordat de zon ’s morgens opkomt. Als de zon dan begint te schijnen op de vloer, gaat deze eerst alle energie van de zon opnemen voordat ook de lucht in de ruimte warm wordt. Op deze manier kan je dus ook via het koelen met vloerverwarming de temperatuur in de ruimtes voor een groot deel van de dag laag houden.

Wat heeft er invloed op het nodige vermogen?

Op een warme zomerdag stijgt de temperatuur door de volgende energiebronnen:

• Zon die binnenvalt via de ramen.
• Mensen en toestellen die warmte afgeven.
• Transmissie van warmte door de muren, vloeren, daken en ramen.
• Warme lucht die binnenkomt via het ventilatiesysteem of door het openen van ramen en deuren.

In vergelijking met verwarming is de impact van de transmissie door muren, vloeren, daken en ramen relatief klein. Dit komt omdat het temperatuurverschil tussen binnen (21°C) en buiten (-5°C) bij verwarming groot is. Bij koeling willen we binnen bijvoorbeeld maximaal 26°C toelaten terwijl het buiten 35°C is. Het temperatuurverschil is dan 35°C – 26°C = 9°C en dit is veel kleiner dan bij een warmteverliesberekening (21°C - -5°C = 26°C).

Veruit de belangrijkste bron van opwarming is de zon en deze willen we dus zoveel mogelijk buiten houden. Andere belangrijke bronnen zijn mensen en toestellen (computers, verlichting, …).

Hoe bepalen we het nodige vermogen?

Om een koelinstallatie te dimensioneren moeten we alle bronnen van warmte samentellen.

Een klein rekenvoorbeeld voor een kantoorruimte die we onder de 26°C willen houden:

• Warmte die binnenkomt via de zon die op de ramen valt = 820 Watt. Dit is afhankelijk van de oriëntatie van de ramen, de grootte van het raam en het type glas.
• Warmte opgewekt door de verlichting = 72 Watt. Dit is afhankelijk van het type verlichting (LED verlichting geeft bijvoorbeeld minder warmte af dan spots) en het aantal armaturen.
• Warmte afgeven door mensen = 200 Watt. Dit is afhankelijk van het aantal personen en de activiteit die ze uitvoeren (sportende mensen geven meer warmte af dan mensen die achter een bureau zitten).
• Warmte die binnenkomt via transmissie = 55 Watt. Dit is afhankelijk van de gebruikte isolatie en de grootte van het muur-, dak- en raamoppervlak dat aan de buitenomgeving grenst.
• Warmte die binnenkomt via het ventilatiesysteem = 157 Watt. Dit is afhankelijk van het type ventilatiesysteem.

Het nodige koelvermogen is dan 820 + 72 + 200 + 55 + 157 = 1304 Watt of 1.3 kW. Dit is een vereenvoudigd rekenvoorbeeld dat je niet meteen op andere gebouwen kan toeppassen, maar het laat zien hoe het nodige vermogen in een koellastberekening wordt bepaald.

Koellastberekening in Heat-Box

In de koellast-module van Heat-Box kan je bovenstaande berekening op een eenvoudige manier zelf maken. In onderstaande instructievideo zie je hoe de berekening wordt uitgevoerd:

Je kan Heat-Box ook gratis testen via deze link: Heat-Box demo